Köroğlu

Köroğlu adıyla anılan bu Anadolu ozanının gerçek adı Ruşen Ali‘dir.
Halk şairlerimiz içerisinde kavganın, özgürlüğün sembolü olan Şair bu kimliği dışında verdiği mücadele ile anılır. Köroğlu, 3. Murat döneminde Bolu’da yaşamış ve Bolu Beyi’ne karşı verdiği mücadele ile efsaneleşmiştir. Anadolu coğrafyasından Altay’a birçok Türk toplumunda anlatılan Köroğlu, şairliği kadar yiğitliğiyle nam salmıştır.

Efsanelerde Köroğlu’ndan “Ruşen Ali” olarak bahsedilir ve babasının adının da Yusuf olduğu söylenir.
Hikaye şöyledir; Köroğlu’nun babası olan Yusuf, nam salmış bir at yetiştiricisidir. Bir gün Bolu Beyi, Köroğlu’nun babası Yusuf’tan kendisine yakışır bir tay getirmesini ister fakat Yusuf’un kendisine getirdiği atı beğenmeyerek gözlerine mil çektirir. Babasının Bolu Beyi tarafından kör edildiğini öğrenen Ruşen Ali yani Köroğlu, babasını ve tayı da alarak Bolu dağlarına çıkar. Burada Bolu Beyi’nin beğenmediği tayı babasının tarif ettiği şekilde yetiştiren Köroğlu, tayın eşi benzeri olmayan bir küheylana dönüşmesini sağlar. Babasının ölümü üzerine “Kırat” adını verdiği küheylanı alarak intikam yeminini gerçekleştirmek üzere yola çıkan Köroğlu, Bolu Beyi ile savaşır.

İsyan ederek dağa çıkan ve Bolu Beyi’ne karşı mücadele veren şair halkın gözünde destansı kimlik olan Köroğlu’na dönüşür. Şiirlerinde yiğitlikten aşka, dostluktan kardeşliğe, doğa sevgisinden Hak ile hürriyete birçok konudan bahseden şairin yaşadıkları kendisinden sonra yaşayan pek çok ozana da esin kaynağı olmuştur. Türk sinemasının önemli isimlerinden olan Atıf Yılmaz tarafından yönetilen 1968 yapımı Köroğlu adlı filme de konu olur. Köroğlu’nun Kiziroğlu Mustafa Bey gibi türküleri yüzyıllardır dilden dile aktarılarak günümüzde de söylenmeye devam eder.

Halkın gözünde yenilmez yiğit olarak görülen Köroğlu kendi derebeyliğini kurar, vezirleri ve paşaları mağlup eder. Topladığı ganimetleri çoğunu halkla paylaşan Köroğlu’nun “tüfeğin icat edilmesinden sonra” tüfek icat oldu, mertlik bozuldu diyerek emrindeki tüm yiğitleri dağıtıp, Kırklar‘a karıştığı rivayet olunur.

Kaynak: M.A.