Yerçekimi

Yerçekimi olmasaydı nasıl bir yaşantımız olurdu hiç düşündünüz mü? Bir an gözlerimi kapatıp hayal ediyorum yerçekiminin çekilmediği bir zaman diliminde yaşamaya çalışıyorum çok zor geliyor her şeyin havada uçuşmasına alışabilir miyim bilmiyorum ama hayalimin sonlandırdığımda iyi ki yerçekimi varmış demek geliyor içimden. Her şeyin uçuşması hayal bile olsa çok yorucu oluyor.



Bu kuvvet algılayabildiğimiz tek kuvvet olmasına rağmen, aynı zamanda da hakkında en az bilgi sahibi olduğumuz kuvvettir. Yerçekimi olarak bildiğimiz bu kuvvetin gerçek adı "kütle çekim kuvveti" dir. Şiddeti diğer kuvvetlere göre en düşük kuvvet olmasına rağmen, çok büyük kütlelerin birbirini çekmelerini sağlar.

Evrendeki galaksilerin, yıldızların birbirlerinin yörüngelerinde kalmalarının nedeni bu kuvvettir. Dünyanın ve diğer gezegenlerin Güneş'in etrafında belirli bir yörüngede kalabilmelerinin nedeni de yine yerçekimi kuvvetidir. Bizler bu kuvvet sayesinde yeryüzünde yürüyebiliriz. Bu kuvvetin değerlerinde bir azalma olursa yıldızlar yerinden kayar, dünya yörüngesinden kopar, bizler dünya üzerinden uzay boşluğuna dağılırız.

En ufak bir artma olursa da yıldızlar birbirine çarpar, dünya güneşe yapışır ve bizler de yer kabuğunun içine gireriz. Tüm bunlar çok uzak ihtimaller olarak görülebilir, ama bu kuvvetin şu an sahip olduğu şiddetinin dışına çok kısa bir süre dahi çıkması, bu sonlarla karşılaşmak için yeterlidir.
Doğa yasası deyince aklınıza neler geliyor? Böyle Yasası, Avogadro Yasası, korunum yasaları gibi… Örneğin yüklerin korunumu: Doğada yükler korunur. Yani doğanın bir bölümünde ne kadar pozitif yük yok olursa aynı sayıda pozitif yük doğanın öteki bölümünde ortaya çıkar. Kütle ve enerji toplamının korunumu gibi. Madde enerjiye, enerji maddeye dönüşmekte; ama bunların toplamı sabit kalmakta, yani korunmakta.
Yasa, tekil gerçekliği aşan bir bildirimdir. Tümel bir sav güder; belli bir tipteki tüm cisimlere ilişkin bir gerçeklik isteğiyle ortaya çıkar.

Doğa Yasaları Üzerine
Bir doğa yasası ne demektir? Doğa yasası, kesin ve değişmez midir? Doğa yasaları nasıl keşfedilir? Nedensellik bir doğa yasası mıdır? Olasılık genliği ne anlama gelir? Newton'ın ve Einstein’ın doğa anlayışı aynı mıdır? Kuantum kuramının doğa anlayışı ile Einstein’ınki hangi açılardan farklıdır?

Doğa anlayışımız değişti. 19. yy ile 21. yy doğa kavramı farklı içeriktedir. Her şeyden önce uzay ve zaman kavramlarımız değişti. Kaba 'nesnel gerçek' anlayışımız değişti. Evet elektron da ışık da 'nesnel gerçek'; ama onlar bilardo toplarından, üç boyutlu "nesne"lerden çok farklı davranışlar gösteriyor. Kuantum nesnelerde karşılaştığımız belirsizlik ilkesi, doğanın bir özelliği, bizim yetersizliğimizin bir göstergesi değil. Bunlar anlaşılmadan doğa yasalarının "tarihi" anlaşılamaz. Gördüğünüz gibi konu, hayli sert ama ilginç ayrıntılar içeriyor.

1e1